شیرآلات استاندارد ساختمانی دارای مشخصات ویژه ای هستند که استفاده از آنها را برای مصارف انسانی مناسب می سازد. در واقع لزوم رعایت این استاندارد ها برای تولید کنندگان زمانی مطرح شد که اثرات مخرب شیرآلات قدیمی به واسطه آب مصرفی روی سلامت انسان ها نمایان شد.
اما این استاندارد ها چه هستند؟ چگونه می توانیم استاندارد بودن شیرآلات اهرمی و کلاسیک را تشخیص دهیم؟ آیا این تصور درست است که تنها شیرآلات لوکس خارجی از استاندارد های لازم برخوردار هستند؟ در ادامه مطلب پاسخ به این سوالات را برایتان شرح داده ایم.
استاندارد های ملی ایران جنس شیرآلات، کیفیت قطعات، کیفیت آبکاری، دوام و طول عمر محصول را پایش می کند.
فهرست مطالب
استاندارد ملی ایران
بطور کلی هر محصولی که مطابق با استانداردهای وضع شده از سوی دستگاه های نظارتی تولید نشده باشد غیر استاندارد محسوب می شود و این قضیه در مورد شیرآلات بهداشتی ساختمان نیز صادق است.
در مورد شیرآلات بهداشتی سازمان ملی استاندارد ایران قوانین اختصاصی را وضع نموده است که کلیه تولید کنندگان شیرآلات بهداشتی ملزم به رعایت آنها هستند.
استاندارد های ملی ایران با توجه به قوانین وضع شده از سوی سازمان های نظارتی اروپایی تدوین شده است. این استاندارد ها جنس شیرآلات، کیفیت قطعات، کیفیت آبکاری، دوام و طول عمر محصول را پایش می کند.
اهمیت توجه به بحث شیرآلات ساختمانی استاندارد
مهمترین مسئله ای که در استاندارد های شیرآلات به آن توجه شده است ترکیبات آلیاژ شیرآلات است. این ترکیبات باید به گونه ای باشند که هیچ اثر سویی بر سلامت انسان، تغییر طعم، رنگ و بوی آب مصرفی نداشته باشد.
مهمترین ماده مضر، فلز سرب است که طبق استاندارد مقدار آن در آلیاژ برنج باید کمتر از ۲٫۵ درصد باشد. از طرفی شیر های با مغزی برنجی و برنزی از مهمترین آلیاژهای کاربردی در صنایع تولید شیرآلات هستند که اصلی ترین منابع انتقال سرب به آب آشامیدنی نیز محسوب می شوند.
سرب جز فلزات سنگین و سمی است که امروزه بحث نگرانی آلودگی محیط زیست به این فلز بسیار مطرح است. این فلز حتی از طریق تماس پوستی نیز می تواند جذب بدن انسان شده و ایجاد مسمومیت کند. آلودگی به سرب در مقادیر کم روی سیستم عصبی انسان تاثیر مخرب داشته و در مسمومیت های شدید منجر به مرگ می شود.
طبق آمار های اعلام شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا ۱۰ تا ۲۰ درصد از آلودگی انسان ها به سرب و در مورد نوزادان ۴۰ تا ۶۰ درصد مربوط به آب آشامیدنی است. از آنجاییکه بهترین روش درمان مسمومیت سربی، جلوگیری از انتقال آن است بنابراین لزوم توجه به استانداردها در تولید شیرآلات برنجی و برنزی اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
آزمون های استاندارد شیرآلات
همانطور که گفته شد کلیه تولید کنندگان شیرآلات بهداشتی ملزم به رعایت استانداردهای ملی ایران در تولید محصولات خود هستند. برای این منظور شیرآلات تولیدی بایستی تحت آزمون های زیر قرار بگیرند:
- آزمون آب بندی قطعات شیر
- آزمون آب بندی بدنه
- آزمون آب بندی نشیمنگاه
- آزمون آب بندی پایه کج ها
- آزمون دستگیره و مغزی شیر ( طول عمر )
- آزمون پوشش شیر
- آزمون واشرها و واشرهای حلقوی
- آزمون برنج مصرفی
- آزمون سنجش ابعاد
- نمونه برداری و نشانه گذاری
علت استفاده از سرب در آلیاژ برنج ایجاد قابلیت تراشکاری و فرم پذیری است. بدون وجود سرب شیرآلات شکننده شده و قابلیت طراحی را نخواهند داشت.
مشخصات شیرآلات بهداشتی استاندارد
در ساخت شیر های استاندارد از آلیاژ برنج استفاده می شود. این آلیاژ که ترکیبی از فلزات مختلف است شامل ۶۰ درصد مس، ۳۵ درصد روی و زیر ۲٫۵ درصد سرب است. ۲٫۵ درصد باقی مانده نیز حاوی ۱۹ عناصر مختلف است.
علت استفاده از سرب در آلیاژ برنج ایجاد قابلیت تراشکاری و فرم پذیری است. بدون وجود سرب، شیرآلات شکننده شده و قابلیت طراحی را نخواهند داشت.
اما وجود سرب بیشتر از ۲٫۵ درصد، غیر استاندارد بودن شیرآلات را تایید می کند. در مراتب بعدی ویژگی های دیگری چون کیفیت و دوام و طول عمر محصول مورد توجه قرار می گیرد.
چگونه شیرهای استاندارد را تشخیص دهیم؟
- حتما روی بدنه شیرآلات و جعبه آن بایستی علامت استاندارد حک شده باشد.
- برای خرید شیرآلات، برندهای معتبری که دارای گواهی از سازمان استاندارد ایران هستند را انتخاب کنید.
- درمرود هر محصولی و از جمله شیرآلات قیمت را فدای کیفیت نکنید. لذا به دنبال جنس ارزان و غیر استاندارد نباشید.
- با وجود آنکه مدت زیادی از وضع قوانین سخت گیرانه برای تولید شیرهای استاندارد و بهداشتی می گذرد، اما هنوز هم مراکز غیرقانونی وجود دارند که از مقادیر بالای سرب برای تولید شیرآلات خود استفاده می کنند. به هیچ عنوان خرید خود را از چنین مراکزی انجام ندهید.
